hinduizm'deki kast sistemi ne demek?

Hinduizm'deki kast sistemi, toplumun tabakalara ayrıldığı ve her tabakanın belirli bir rol ve görevle sınırlı olduğu bir sosyal yapıdır. Hinduizm'in kutsal kitapları olan Vedalar'da ve Hindu dini metinlerinde kast sistemi detaylı bir şekilde açıklanmaktadır.

Kast sistemi, bir kişinin doğuştan gelen bir gruba veya kaste dahil edilmesiyle belirlenir. Kast sistemi dört ana kasteden oluşur:

1. Brahmanlar: Bu kastın üyeleri, rahipler, öğretmenler ve dini liderlerdir. Zekâ, bilgelik ve dini bilgiye sahip olduklarına inanılır.

2. Şatriyalar: Bu kastın üyeleri, askerler, yöneticiler ve savaşçılardır. Toplumun koruyucusu ve yöneticisi olarak kabul edilirler.

3. Vaisyalar: Bu kastın üyeleri, çiftçiler, tüccarlar ve iş insanlarıdır. Toplumun ekonomik gücüne katkıda bulunan sınıftır.

4. Sudralar: Bu kastın üyeleri, hizmetkarlar, işçiler ve çiftlik işçileridir. Diğer kastların ihtiyaçlarını karşılayan işleri yapma göreviyle belirlenirler.

Bu dört ana kastın dışında kalan "kasta dahil edilmemiş" gruplar ise "Dalit" veya daha yaygın olarak bilinen "harijanlar" olarak adlandırılır. Dalitler, toplumda en alt tabakada yer alır ve sıklıkla dışlanma, ayrımcılık ve kötü muameleyle karşılaşır.

Kast sistemi, bireylerin doğuştan gelen sosyal statüsüne dayanan bir hiyerarşiyi temsil eder. Bir kişinin kastını değiştirmesi veya yükselmesi oldukça zordur ve genellikle karma inancının bir sonucu olarak kişinin önceki hayatının etkisi olarak kabul edilir.

Modern Hindistan'da kast sistemi, hukuki olarak yasaklanmış olsa da hala bazı bölgelerde ve topluluklarda varlığını sürdürebilmektedir. Toplumsal bilincin artmasıyla birlikte, kast sistemine dayalı ayrımcılık ve eşitsizlikle mücadele eden birçok sosyal hareket ve reform da ortaya çıkmıştır.